Transmisja na żywo
Debata 1
Interes rolnika a interes konsumenta. Sprzeczności, zbieżności. Gość specjalny debaty: poseł do Parlamentu Europejskiego Jarosław Kalinowski
Konsument chce kupować żywność tanio.
Rolnicy dążą z kolei do uzyskiwania wysokich cen za swoje płody. W rezultacie coraz bardziej widać, że ani żywność nie jest tania, ani rolnik nie uzyskuje wysokich cen skupu. Rolnik jest „zmuszany” ekonomicznie do uprzemysławiania produkcji, aby niskie ceny płodów rekompensować maksymalizacją wydajności z jednostki produkcyjnej. To budzi sprzeciw konsumentów, ponieważ intensywne rolnictwo to więcej chemii, degradacja środowiska i lekceważenie dobrostanu zwierząt.
Między rolnikami a konsumentami wyrósł potężny handel korporacyjny, tj. sieci handlowe. Po czyjej stronie są bardziej sieci handlowe? Czy krótkie łańcuchy dostaw mogą stać się wspólnym orężem rolników i konsumentów w walce z nieuczciwym wykorzystywaniem przewag transakcyjnych przez sieci handlowe?
Debata 2
Zielony Ład w rolnictwie czyli prawdziwa rewolucja. Wspierać rolnictwo czy nie? Gość specjalny debaty: poseł do Parlamentu Europejskiego Krzysztof Jurgiel
Wspólna Polityka Rolna to od początku największa część budżetu Wspólnoty. Na początku chodziło głównie o zmotywowanie rolników do jak największej produkcji żywności, bo było jej za mało. Dziś mamy sytuację zgoła inną: żywności nie brakuje. Pojawiły się natomiast problemy z nadmiernym wpływem rolników na środowisko, na jakość płodów rolnych, wreszcie na klimat. Nowa polityka rolna przekierowuje wsparcie właśnie na rozwiązywanie tych nowych problemów.
W powszechnej opinii rolników dopłaty już nie zapewniają im bezpieczeństwa dochodów. Czy to oznacza, że polityka dopłat jest źle prowadzona? Czy ma uzasadnienie pogląd wyrażany niedawno przez jedno ze środowisk rolniczych: „skoro nie możemy mieć takich samych dopłat, jak rolnik holenderski, czy niemiecki, to niech Unia w ogóle zniesie dopłaty i wtedy okaże się, kto będzie bardziej konkurencyjny na rynku”.
Debata 3
Kobieta w mieście i kobieta na wsi. Ta sama płeć, ale czy takie same wartości?
W Polsce ustawodawstwo wcześnie zrównało prawa kobiet i mężczyzn, dając równe szanse, dostępność oraz możliwość wypełniania określonych ról społecznych. Ale czy Kobieta wykorzystuje swój potencjał?
Każda kobieta jest wyjątkowa. Ma w sobie odpowiedni zestaw narzędzi do czerpania z życia tego co dla niej najlepsze. Czy pozycja oraz rola Kobiety na wsi i w mieście jest taka sama? Czy być Kobietą bez względu na miejsce życia zawsze znaczy to samo? Czy Kobiety gospodarne i wyjątkowe to tylko mieszkanki wsi? Jak miejsce życia wpływa na realizację potencjału i czerpania radości z życia przez Kobietę?
Debata 4
Przyszłość rolnictwa a ochrona klimatu. Jak dojść do neutralności klimatycznej w rolnictwie?
Rolnictwo jest drugim największym, po spalaniu paliw kopalnych, źródłem emisji gazów cieplarnianych, przede wszystkim metanu pochodzącego z hodowli zwierząt gospodarskich. Odpowiada za ok.10% emisji w Unii Europejskiej. Jest zarówno „sprawcą” obecnego kryzysu klimatycznego, jak i jego „ofiarą”. Dlatego też bez transformacji zmierzającej ku zrównoważonemu i ekologicznemu rolnictwu, obniżenie śladu węglowego i tym samym przeciwdziałanie zmianom klimatycznym jest niemożliwe. Jedni twierdzą, że najlepszym rozwiązaniem jest ograniczenie spożycia mięsa. Inni uważają, że rolnictwo powinno wyjść z tzw. strefy komfortu, porzucić rutynę oraz utarte schematy i poszukać nowych dostępnych rozwiązań. Kto ma rację?
Rolnictwo zrównoważone. Rolnictwo wykorzystujące dostępne technologie, takie jak np. biogazownie rolnicze, które są jednym z najlepszych przykładów gospodarki obiegu zamkniętego. Czy to nie jedyna słuszna droga prowadząca do neutralności klimatycznej?
Debata 5
Partnerstwo miejsko-wiejskie. Slow cities. Smart villages. Gość specjalny debaty: poseł do Parlamentu Europejskiego Jan Olbrycht
Osiągnięcie stanu zrównoważonego rozwoju wymaga równego traktowania obszarów miejskich i wiejskich.
Miasta borykają się z przeludnieniem, złą jakością powietrza, przegrzaniem (wyspy ciepła), brakiem dostępu do terenów zielonych, przeludnieniem z jednej strony i izolacją społeczną zwłaszcza osób starszych, nadmiernym zagęszczeniem infrastruktury, które wymagają podjęcia działań adaptacyjnych i mitygacyjnych.
Wsie i małe miasteczka dotyka wyludnienie, zubożenie, słaba i niedoinwestowana infrastruktura, wykluczenie komunikacyjne i informatyczne, słabsza opieka zdrowotna, niższa liczba ośrodków edukacyjnych i opiekuńczo – wychowawczych. Zjawiskiem negatywnym jest także tzw. „rozlewanie się miast”, wywołane suburbanizacją, wskutek której tradycyjne działalności rolnictwa są „wypychane” na coraz dalsze tereny peryferyjne. Zmienia się charakter i funkcje obszarów wiejskich.
Tak odmienne potrzeby rozwoju obu obszarów są źródłem konfliktów ekonomicznych, społecznych i kulturowych. Osłabiają istniejące więzi społeczne, antagonizują społeczności lokalne wskutek czego nie są podejmowane wspólne inicjatywy czy inwestycje.
Jakie podjąć działania, aby powstało prawdziwe partnerstwo miejsko-wiejskie? Kto ma je podejmować? I czym tak naprawdę powinno być partnerstwo miejsko-wiejskie?
Debata 6
Energetyka odnawialna czy jądrowa? Gość specjalny: Krzysztof Hetman, poseł do Parlamentu Europejskiego
Szczyt klimatyczny COP26 w Glasgow uznał wreszcie, że główną przyczyną zmian klimatycznych jest energia z paliw kopalnych, czyli węgiel i ropa. Czy Polska poradzi sobie z tym wyzwaniem? Czy dla Polski lepiej ukierunkować się teraz na energię odnawialną, czy na jądrową? Energia jądrowa budzi lęk. Czy uzasadniony? Energetyka odnawialna to głównie panele słoneczne, wiatraki, także elektrownie wodne, biogazownie; być może także produkcja biomasy w rolnictwie (skoro mamy do czynienia ze względną nadwyżką produkcji żywności)? Obszary wiejskie to 93% powierzchni Polski. Ciężar odpowiedzialności za produkcję odnawialną spoczywa zatem na obszarach wiejskich. Czy polityka wobec obszarów wiejskich w Polsce nadąża za tym wyzwaniem? Wreszcie: czy uporamy się z lobby węglowym?